Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowe od 27 października zostaną objęte nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego. Czy będzie to mocny cios dla SKOK-ów? Jak zmiany wpłyną na ich ofertę?
Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowe to największa w Polsce organizacja, działająca w ramach sektora shadow bankingu. Liczba klientów korzystających z ich usług wynosi blisko 2,5 mln. Członkowie SKOK-ów powierzyli organizacji prawie 15 mld PLN.
Czym SKOK-i różnią się od banków? Na pierwszy rzut oka – niczym. Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowe podobnie jak banki udzielają kredytów (w zasadzie pożyczek), oferują konta, karty płatnicze, przyjmują depozyty, różnice są jednak znaczne. Po pierwsze korzystający z oferty SKOK-ów są właściwie nie klientami, lecz ich członkami. Zanim założą lokatę, rachunek czy skorzystają z pożyczki, muszą zapisać się do Kasy, opłacić składkę oraz wpisowe (które zwykle zwracane jest po wystąpieniu z Kasy).
Druga istotna dla klientów różnica, to brak nadzoru ze strony Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, który oznacza brak precyzyjnie określonego zabezpieczenia majątkowego w razie upadku Kasy. SKOKi korzystają z własnego systemu gwarancji majątkowej (dotychczas nie zdarzyło się jednak, aby któraś z Kas ogłosiła bankructwo). Do tej pory nadzór nad SKOKami sprawowała Kasa Krajowa (organ rewizyjny).
Sytuacja ulegnie zmianie z dniem 27 października 2012 roku, kiedy to Spółdzielcze Kasy Oszczędnościowe objęte zostaną nadzorem i kontrolą Komisji Nadzoru Finansowego. Jak nadzór KNF wypłynie na funkcjonowanie Kas? Po pierwsze Komisja sprawdzi jakoś kredytów oferowanych przez SKOKi – czy posiadają wystarczającą ilość kapitału własnego w stosunku do zgromadzonych depozytów. Po drugie na SKOKi nałożone zostaną pewne rygory. Kasy będą musiały utrzymać odpowiedni poziom współczynnika wypłacalności – 5 proc. (w przypadku banków wskaźnik ten wynosi 8 proc.) oraz odprowadzać obowiązkową rezerwę do Narodowego Banku Polskiego.
Czy zmiany te będą odczuwalne dla klientów? Oferta Spółdzielczych Kas Oszczędnościowych jest konkurencyjna głównie dzięki wysokiemu oprocentowaniu lokat (oprocentowanie depozytów jest zwykle o 1-2 punkty procentowe wyższe niż w bankach) oraz korzystnych warunkach kredytowych. Niewykluczone, iż objęcie przez KNF nadzoru nad SKOK-ami, a co za tym idzie wprowadzenie odpowiednich rygorów, zmusi zarządzających do zmiany oferty produktowej Kas.
Czy objęcie SKOK-ów nadzorem przez KNF to początek zmian i zapowiedź wprowadzenia regulacji i objęcia rygorem instytucji parabankowych? Więcej o “samowolce” w sektorze shadow bankingu przeczytasz w tekście Banki uciekają w parabanki.