W przypadku zakupu samochodu podstawowym dokumentem potwierdzającym dokonanie tej czynności między osobami fizycznymi (choć mogą to też być osoby prawne – tu istotne jest precyzyjna identyfikacja by potwierdzić prawo do reprezentowania np. spółki przez osobę występującą w jej imieniu) jest umowa kupna sprzedaży. W ramach tej umowy sprzedający przenosi prawo własności pojazdu na rzecz kupującego. Zobowiązuje się do wydania przedmiotu umowy w stanie, w jakim zgodziła się nabyć go druga ze stron, za ustaloną kwotę. Jak każda z umów tak i umowa kupna sprzedaży samochodu powinna zawierać ustalone w kodeksie cywilnym elementy umowy, w tym przede wszystkim:
– datę i miejsce zawarcia umowy
– strony umowy (wraz z danymi identyfikacyjnymi)
– opis przedmiotu umowy tj. markę samochodu, rok produkcji, kolor, numer VIN, ewentualnie numer silnika, numer rejestracyjny, karty pojazdu i aktualny przebieg
– cenę, także słownie (podatek od transakcji płaci się od wartości rynkowej pojazdu, nie zawsze od kwoty na umowie, która jest zwykle zaniżona)
– oświadczenie kupującego o wiedzy na temat stanu technicznego czy ewentualnych uszkodzeń pojazdu
– datę przekazania pojazdu kupującemu
– oświadczenie stron dotyczące tego, kto ponosi koszty wynikające z zawarcia umowy
– krótka deklaracja właściciela o braku obciążeń finansowych i praw osób trzecich względem pojazdu
– podpisy obu stron
Każda taka umowa powinna być sporządzona w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach.
Kodeks cywilny nie ogranicza formy zawieranej tego typu umowy do wyłącznie pisemnej, jednak z ostrożności procesowej warto dochować tejże formy (poza np. ustna umową), zwłaszcza w przypadku przedsiębiorców. Dla nich umowa stanowi dokument księgowy i dowód zakupu niezbędny chociażby dla rozliczeń podatkowych.
Nie warto traktować umowy kupna sprzedaży samochodu niepoważnie, przed jej sporządzeniem warto przemyśleć pewne kwestie, zmodyfikować zapisy by była dokumentem ważnym i wiążącym, a przede wszystkim chroniącym interesy stron. Mimo, że świadomość Polaków rośnie, to nadal procesy cywilne są częste i długie, także jeśli chodzi o umowy sprzedaży czy kupna samochodu.
Oczywiście powyżej zamieszczono tylko podstawowe elementy, jakie powinna zawierać umowa tego typu. Jak każda inna może ulegać przekształceniom, które mają chronić interesy zarówno kupującego, jak i sprzedającego. Możliwe jest umieszczenie wzmianki o miejscu oględzin stanu technicznego pojazdu czy braku/odmowie jazdy próbnej, zastrzeżenie dotyczące braku potwierdzenia przez kupującego będącego kolejnym właścicielem pojazdu przebiegu czy bezwypadkowości pojazdu (bez wiedzy, co działo się z autem przed tym jak znalazło się w jego rękach) itp.
Czy potrzebne będą dodatkowe dokumenty?
Poza umową przenosząca prawo własności pojazdu i kluczykami dotychczasowy właściciel winien przekazać kupującemu dowód rejestracyjny, kartę pojazdu oraz ubezpieczenie OC pojazdu z potwierdzeniem zapłaty. W przypadku auta sprowadzonego z zagranicy powinniśmy wymagać przekazania wszelkich opłat, jakie były uiszczone tj. akcyzę, opłatę recyklingową czy inne opłaty celne.
Dopiero z kompletem należy zgłosić się w wyznaczonym terminie do właściwego wydziału komunikacji w celu przerejestrowania samochodu na nowego właściciela. Mamy na to 30 dni od daty na umowie.