Skorzystanie z bezpłatnej pomocy lekarskiej w ramach polskiej służby zdrowia jest dziś utrudnione dla ubezpieczonych. Muszą oni bowiem udowodnić w przychodni lekarskiej czy szpitalu, że rzeczywiście opłacają albo są za nich opłacane wymagane składki. NFZ wymaga, aby pacjent przychodził do lekarza z aktualnym drukiem RMUA, który potwierdzi fakt opłacania składek. Jedynym wyjątkiem w tym względzie są pacjenci w województwie śląskim, gdzie obowiązują karty chipowe, potwierdzające ubezpieczenie.
Już wkrótce sytuacja pacjentów w Polsce ulegnie zmianie, tak bynajmniej zapowiada Narodowy Fundusz Zdrowia. Od pewnego czasu w fazie przygotowania znajduje się elektroniczny system weryfikacji ubezpieczeń pacjentów, który zlikwidowałby konieczność odbywania wizyt lekarskich z drukiem RMUA w ręku. Nie zawsze też pacjent ma czas na to, aby taki druk uzyskać od swojego pracodawcy czy działu kadr.
Elektroniczna Weryfikacja Uprawnień Świadczeniobiorców czyli w skrócie eWUŚ ma zostać uruchomiona już 1 stycznia 2013 roku, choć sceptycy wypowiadają się, że najprawdopodobniej NFZ nie zdąży w tym terminie uruchomić owego systemu. Najważniejszym celem eWUŚ będzie sprawdzanie przez przychodnie i szpitale, czy zgłaszający się do nich pacjenci rzeczywiście są ubezpieczeni. eWUŚ ma zostać zainstalowany na komputerach wszystkich przychodni i szpitali, a jego wykorzystywanie w praktyce będzie polegało na tym, że w rejestracji pacjent będzie podawał swój numer PESEL, a rejestratorka po jego wpisaniu do systemu eWUŚ będzie mogła potwierdzić, czy jest to osoba ubezpieczona, czy też nie. Jeśli system zwróci negatywną odpowiedź, wówczas pacjent teoretycznie nie zostanie bezpłatnie przyjęty przez lekarza. Co ciekawe, przystąpienie przez przychodnię lekarską czy szpital do systemu eWUŚ nie będzie obowiązkowe. Jeśli ośrodki zdrowia wyrażą taką chęć, to bezpłatnie uzyskają program.
Centralny Wykaz Ubezpieczonych ma stać się podstawą weryfikacji pacjentów i ważnym elementem Elektronicznej Weryfikacji Uprawnień Świadczeniobiorców. Niestety, zawiera on wiele błędów i luk, które muszą zostać naprawione jeszcze przed uruchomieniem systemu. W przeciwnym przypadku może się okazać, że pacjenci, pomimo że posiadają ubezpieczenie, u lekarza spotkają się z niemiłą niespodzianką i nie zostaną zarejestrowani z uwagi na zwrotną, negatywną odpowiedź eWUŚ.
Aby Centralny Wykaz Ubezpieczonych był prawidłowy i aktualny, Zakłady Ubezpieczeń Społecznych w całym kraju muszą o to zadbać. ZUS w chwili obecnej zajmuje się aktualizacją bazy ubezpieczonych. Ma czas do końca roku na jej skompletowanie. Jeśli po nowym roku pacjent nie znajdzie się w wykazie, ale przedstawi rejestracji dokument ubezpieczenia, wówczas i tak bezpłatnie zostanie przyjęty do lekarza. Z taką samą sytuacją będziemy mieli do czynienia, jeśli pacjent wypisze oświadczenie o tym, że jest ubezpieczony. Lekarz w takim przypadku nie będzie mógł odmówić udzielenia pomocy.