Jeśli podatnik prywatnie zajmuje się obrotem papierami wartościowymi lub zbywaniem udziałów w spółkach i z tego tytułu uzyskuje dochody kapitałowe, powinien się z nich rozliczyć z urzędem skarbowym korzystając z formularzu PIT-38.
Deklaracja PIT-38 jest przeznaczona wyłącznie dla osób prywatnych osiągających przychody kapitałowe, poza działalnością gospodarczą. Przychody te są wypracowane z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych albo objęcia akcji w spółkach mających osobowość prawną bądź też objęcia wkładów w spółdzielniach, w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo oraz jego zorganizowana część. Jeśli chodzi o odpłatne zbycie papierów wartościowych, to pod pojęciem tym kryje się również odpłatne zbycie pożyczonych papierów wartościowych, tzw. sprzedaż krótka, pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacja praw z nich wynikających, jak i zbycie udziałów w spółkach mających osobowość prawną.
Podstawą wypełnienia formularzu PIT-38 najczęściej jest informacja przekazana przez biuro maklerskie, prowadzące rachunek inwestycyjny podatnika, na dokumencie PIT-8C. Na wypadek jeśli sprzedaż udziałów realizowana jest poza rachunkiem inwestycyjnym w biurze maklerskim, PIT-38 podatnik musi wypełnić samodzielnie. Czas na złożenie deklaracji tego typu jest taki sam, jak w przypadku innych formularzy PIT – do 30 kwietnia roku podatkowego.
Jeśli PIT-38 wypełniają małżonkowie, to każdy z nich musi złożyć do Urzędu skarbowego osobną deklarację, ponieważ nie ma możliwości rozliczania się wspólnie z dochodów kapitałowych. Pamiętajmy, że objęcie za pieniądze udziału w spółce posiadającej osobowość prawną nie stwarza obowiązku rozliczenia się na PIT-38. Dopiero zbycie tychże udziałów wymusza taką konieczność.