Szybkie kredyty i pożyczki tzw. „na dowód”, kiedy nie trzeba okazywać żadnych innych zaświadczeń z pracy dotyczących zarobków, są wygodne dla klientów. Niemniej jednak, niosą za sobą niebezpieczeństwo tego, że ktoś może wyłudzić na dane innej osoby, kredyt w banku.
Wystarczy, że zgubimy dowód osobisty i w porę nie zastrzeżemy go, aby stać się ofiarą przestępców. Z resztą, nawet bez dowodu osobistego, znając dokładne dane innej osoby, można na jej nazwisko zaciągnąć kredyt lub kupić na raty sprzęt RTV i AGD.
Próby wyłudzeń kredytów i pożyczek oraz ujawnione przestępstwa tego rodzaju nie są niestety odosobnionymi przypadkami. Związek Banków Polskich informuje, że tylko w ubiegłym roku odnotowano około 6 tys. przypadków takich spraw. Skala wyłudzeń wyniosła 300 mln zł. Jak nie stać się ofiarą takiego przestępstwa? Przede wszystkim należy pilnować swojego dowodu osobistego i nie podawać swoich danych osobowych, w tym numeru PESEL i numeru dowodu osobistego osobom lub firmom, do których nie mamy zaufania.
Nie można pozwolić, aby nasz dowód osobisty, a co za tym idzie także poufne dane osobowe, trafiły w ręce osób niepowołanych. Dlatego też nie zostawiajmy dowodu w wypożyczalniach sprzętu sportowego czy w innych, podobnych miejscach. Z resztą, wypożyczalnie również nie mają prawa przetrzymywać dowody osobiste klientów. Jest to wykroczenie, za które grozi grzywna, albo nawet pozbawienie wolności.
Jeśli zorientujemy się, że zgubiliśmy dowód osobisty lub został nam skradziony, warto zgłosić ten fakt policji i w urzędzie gminy. Dowód zostanie zastrzeżony. Jeśli mamy też konto w banku, również do konkretnej instytucji bankowej należy zgłosić, że dokument przepadł. Dzięki zastrzeżeniu w banku dowodu osobistego informacja ta trafia do centralnego systemu „Dokumentów Zastrzeżonych”, który powstał z inicjatywy Związku Banków Polskich. System jest ogólnopolską bazą, do której mają dostęp banki i inne firmy, np. hotele, czy operatorzy telekomunikacyjni. Zgłaszając do systemu Dokumentów Zastrzeżonych fakt zgubienia dowodu osobistego lub jego kradzieży, zabezpieczamy się np. przed tym, że ktoś weźmie na nasz dowód osobisty abonament telefoniczny. Jednocześnie, dostajemy gwarancję, że nikt nie wyłudzi kredytu na nasze nazwisko.
W Polsce funkcjonuje 14 banków komercyjnych i ponad 200 banków spółdzielczych, w których można zastrzec dokument tożsamości w systemie „Dokumentów Zastrzeżonych”. Najlepiej zastrzec dowód w swoim własnym banku, ale można też tego dokonać w innej instytucji bankowej, biorącej udział w systemie. Gdy dana osoba nie ma konta w banku, należy najpierw odebrać z urzędu gminy zaświadczenie o utracie dowodu osobistego i na jego podstawie w banku zastrzegającym dokumenty, dokonać takiego zastrzeżenia.