Karta EKUZ zapewnia obywatelom Polski ubezpieczenie na terenie całej Unii Europejskiej. Jest to w zasadzie Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego. Oprócz państw członkowskich Unii, pozwala jednocześnie na leczenie na Islandii, w Norwegii, Szwajcarii i w Liechtensteinie. Pamiętajmy jednak, że o ile karta ma za zadanie umożliwić nam darmowe leczenie we wspólnocie, to jednak część kosztów świadczeń medycznych musi być pokryta z kieszeni poszkodowanego. Na dodatek, NFZ nie zwróci takich opłat.
Stąd też jadąc na przykład na wypoczynek w góry austriackie, zamierzając jeździć na nartach, warto jest wykupić jeszcze ubezpieczenie prywatne. Karta EKUZ nie pokryje kosztów ratownictwa górskiego, które w przeciwieństwie do Polski, jest odpłatne w takich krajach jak Francja, Czechy, Słowacja czy właśnie Austria.
Pozyskanie karty EKUZ jest bardzo proste. Wystarczy być ubezpieczonym w Polsce. Aby otrzymać kartę, należy wcześniej złożyć wniosek o jej wydanie. Można tego dokonać w zasadzie w dowolnym oddziale NFZ. Najwygodniej będzie przesłać odpowiedni dokument pocztą elektroniczną. Okres ważności karty liczony jest od dnia złożenia wniosku, nie zaś od wydania karty. W placówkach Narodowego Funduszu Zdrowia każdy z nas może uzyskać informacje o systemie opieki zdrowotnej konkretnego kraju, do jakiego się wybieramy.
Karta EKUZ stanowi potwierdzenie prawa obywatela Unii Europejskiej do skorzystania z bezpłatnej pomocy medycznej w placówkach działających w ramach powszechnego systemu opieki zdrowotnej. Pamiętajmy, aby jak najwcześniej okazać taką kartę w rejestracji placówki medycznej, albo samemu lekarzowi. Jeśli byłoby to niemożliwe, powinna tego dokonać rodzina danej osoby. Czasem wraz z kartą EKUZ istnieje konieczność okazania dowodu tożsamości, na przykład paszportu.
Pomimo, że karta EKUZ pozwala na korzystanie ze świadczeń medycznych w ramach powszechnego systemu ochrony zdrowia danego państwa, to wiele placówek pobiera opłaty od ubezpieczonych i należy je ponieść. Warto być na to przygotowanym jeszcze przed wyjazdem za granicę. Może się zdarzyć, że w miejscowości wypoczynkowej, w której będziemy w obcym państwie nie będzie honorowana karta EKUZ, bowiem lekarze przyjmują tam tylko w prywatnych gabinetach. Siłą rzeczy za ich pomoc trzeba będzie normalnie zapłacić i nie można liczyć przy tym na zwrot z Narodowego Funduszu Zdrowia.
Wśród kosztów, które ubezpieczony i tak poniesie, pomimo posiadania karty EKUZ, są koszty transportu sanitarnego do Polski. Natomiast, jeśli w ramach powszechnego ubezpieczenia w danym państwie skorzystamy z pewnych świadczeń i pobrane będą od nas pieniądze, po powrocie do Polski możemy ubiegać się o zwrot tych wydatków w oddziale NFZ. Musimy tylko posiadać rachunki i dowody zapłaty, które są konieczne do uzyskania refundacji poniesionych kosztów.